Şok - Belirtileri, nedenleri ve tedavisi

Şok, kan basıncı önemli ölçüde düştüğünde tehlikeli bir durumdur. böylece vücudun organları ve dokuları yeterli kan akışını alamaz. Bu durum genellikle başka bir hastalık veya durumun bir komplikasyonudur.

Kan, besinler ve oksijen gibi vücut dokuları için önemli olan maddelerin tedarikçisi olarak hizmet eder. Bir şok durumunda, kalbin ve kan damarlarının vücudun dokularına en iyi şekilde kan akamamasına neden olan bir rahatsızlık vardır.

Sonuç olarak, vücudun doku ve organlarının normal şekilde çalışması için gerekli olan besin ve oksijen temini engellenir. Bu durum, tüm organlarda aynı anda ortaya çıkabilir, bu nedenle etkiler, özellikle hemen tedavi edilmezse ölümcül olabilir.

Şok Nedeni

Şok oluşumuna katkıda bulunan üç faktör vardır, yani:

  • Kan damarlarının kanı boşaltamaması
  • Kalbin kan pompalayamaması
  • Akacak kan eksikliği

Yukarıdakilerden herhangi birine neden olabilecek ve şoku tetikleyebilecek çeşitli hastalıklar veya durumlar vardır. Aşağıdakiler, türe göre şok nedenleridir:

  • Kardiyojenik şok

    Kardiyojenik şok, kalp krizi veya kalp yetmezliği gibi bir kalp rahatsızlığından kaynaklanır.

  • nörojenik şok

    Nörojenik şok, sinir sistemindeki bir rahatsızlıktan kaynaklanır. Bu durum genellikle araç kullanırken veya aktivite yaparken bir kaza sonucu omurilik yaralanması nedeniyle oluşur.

  • Anafilaktik şok

    Anafilaktik şok, böcek ısırıklarına, ilaçlara veya yiyecek ve içeceklere karşı alerjiden kaynaklanır.

  • Septik şok

    Septik şok, kan dolaşımına (sepsis) giren ve iltihaplanma veya iltihabı tetikleyen bir enfeksiyondan kaynaklanır.

  • Hipovolemik şok

    Hipovolemik şok, örneğin ishal, bir kazada kanama veya kan kusma gibi büyük miktarlarda sıvı veya kan kaybından kaynaklanır.

Şok risk faktörleri

Şok herkes tarafından deneyimlenebilir. Bununla birlikte, şok oluşumunu artırabilecek birkaç risk faktörü vardır, yani:

  • Kardiyojenik şok, yaşlılar (yaşlılar), kalp krizi öyküsü olanlar, koroner kalp hastalığı olanlar ve diyabet veya hipertansiyonu olan kişiler için daha fazla risk altındadır.
  • Nörojenik şok, omurilik yaralanması geçirmiş veya sinir sistemini etkileyen ilaçlar almış kişilerde ortaya çıkma olasılığı daha yüksektir.
  • Anafilaktik şokun daha önce anafilaktik şok geçirmiş, astımı veya belirli alerjileri olan veya ailesinde anafilaktik şok öyküsü olan kişilerde görülme olasılığı daha yüksektir.
  • Septik şok, ameliyat geçirmiş veya uzun süre hastanede kalmış, şeker hastalığı olan, kateter veya solunum cihazı kullanmış veya yetersiz beslenmiş kişilerde daha sık görülür.
  • Hipovolemik şokun yaşlılarda (yaşlılarda) ve kanamaya neden olabilecek hastalıkları olan hastalarda ortaya çıkma olasılığı daha yüksektir.

Şok Belirtileri

Şok nedeniyle azalan besin ve oksijen kaynağı, aşağıdakiler gibi çeşitli semptomlara neden olabilir:

  • Nefes almak zor
  • Terli, soğuk ve soluk cilt
  • Kalp çarpıntısı ve nabız zayıflar
  • Başı dönmek
  • Zayıf
  • Bilincini kaybetmek için bayıldı
  • Mavi dudaklar ve tırnaklar (siyanoz)

Ayrıca, nedene bağlı olarak, her bir şok türü aşağıdaki ek semptomlara neden olabilir:

  • Kardiyojenik şok göğüs ağrısına veya ağırlığına, omuzlara ve kollara yayılan ağrıya, mide bulantısına ve kusmaya neden olabilir.
  • Nörojenik şok, zayıflık, boş bakışlar ve düşük vücut ısısı (hipotermi) semptomlarına neden olabilir.
  • Anafilaktik şok, dilin veya dudakların şişmesine, yutma güçlüğüne, burun akıntısı ve hapşırmaya ve karıncalanmaya neden olabilir.
  • Septik şok ateş, titreme, kafa karışıklığı ve anksiyete semptomlarına neden olabilir.
  • Hipovolemik şok ishal, kusma, kanama, anksiyete ve konfüzyon semptomlarına neden olabilir.

Doktora ne zaman gitmeli

Çevrenizdeki biri şokta görünüyorsa hemen ambulans servisini arayın. Şok, hızla kötüleşebilen bir durumdur, bu nedenle çok tehlikelidir ve yaşamı tehdit edebilir. Bu nedenle komplikasyonları, hatta ölümü önlemek için mümkün olan en kısa sürede tedavi yapılmalıdır.

Şoka neden olabilecek bir hastalığınız varsa, şoku önlemek için doktorunuza danışın ve düzenli kontroller yaptırın.

Şok Teşhisi

Şok, tedavisinin hemen yapılabilmesi için hızlı teşhis gerektiren bir acil durumdur. Doktor, ortaya çıkan semptomlara bakacak ve hızlı ve zayıf kalp atış hızı, hızlı nefes alma ve düşük tansiyon gibi klinik belirtileri kontrol edecektir.

Ayrıca, doktor hastanın durumunu stabil hale getirmek için derhal ilk tedaviyi sağlayacaktır. Bundan sonra, hastanın yaşadığı şokun nedenini ve türünü tespit etmek için yeni bir takip muayenesi yapılacaktır.

Yapılabilecek bir dizi kontrol şunlardır:

  • kan testi
  • alerji testi
  • Ultrason, CT taraması veya MRI gibi tarama testleri
  • Kardiyojenik şok için elektrokardiyografi veya hipovolemik şok için endoskopi gibi şokun nedenine dayalı diğer testler

Şok tedavisi

Şok tehlikeli bir durumdur. Şokta olduğundan şüphelenilen birini görürseniz hemen bir doktor veya ambulans çağırın. Yardımın gelmesini beklerken hastaya ilk yardım uygulayın.

Aşağıdakiler, şok geçirdiğinden şüphelenilen bir hastayı gördüğünde yapılabilecek ilk yardımdır:

  • Hastayı yavaşça yatırın.
  • Hastayı gereksiz yere hareket ettirmeyin veya hareket ettirmeyin.
  • Sıkı giysileri gevşetin veya çıkarın.
  • Nabzı ve kalbi kontrol edin. Hasta nefes almıyorsa veya nabzı yoksa kardiyopulmoner resüsitasyon (CPR) uygulayın.
  • Hastayı ısıtmak ve yatıştırmak için bir battaniye verin.
  • Hastaya içecek veya yiyecek bir şey vermeyin.
  • Hemen epinefrin şeklinde verin. otomatik enjektör Şok bir alerjiden kaynaklanıyorsa ve hastanın bu enjeksiyonu taşıdığı tespit edilirse.
  • Kişi kanıyorsa, kanayan bölgeyi bir havlu veya bezle örtün ve tıkayın.
  • Hasta kusarsa veya ağzından kan gelirse, boğulmayı önlemek için pozisyonu yana çevirin.

Tıbbi personel tarafından tedavi edildiğinde, hasta durumu stabil olana kadar acil tedavi görecektir. Alınabilecek eylemler şunları içerir:

  • İntravenöz sıvılar (sıvı resüsitasyonu)
  • Oksijen verilmesi
  • Hava yolunun açılması
  • Norepinefrin gibi kan basıncını düzeltmek ve kalp atış hızını düzenlemek için ilaçların uygulanması

Şok tipine ve şokun nedenine bağlı olarak daha fazla tedavi yapılacaktır, yani:

  • Hipovolemik şok

    Hipovolemik şok kan nakli ile tedavi edilir. Bununla birlikte, hipovolemik şok kanamadan kaynaklanıyorsa, doktor hastanın durumu stabilize olduğunda kanamayı durdurmak için ameliyat yapabilir.

  • Kardiyojenik şok

    Kardiyojenik şok, kalbin pompalamasını iyileştirmeye çalışan ilaçlarla tedavi edilir. Bu tür ilaçlar dopamin veya dobutamindir.

    Anjiyoplasti veya cerrahi gibi kardiyojenik şok nedenini tedavi etmek için çeşitli cerrahi prosedürler de gerçekleştirilebilir. kalp ameliyati, kalp krizinin neden olduğu şoku tedavi etmek için.

  • Anafilaktik şok

    Anafilaktik şok uygulaması ile tedavi edilir epinefrin alerjik reaksiyonları hafifletmek için çalışan enjeksiyonlar ve antihistaminikler.

  • nörojenik şok

    Nörojenik şok, bazen kortikosteroidler gibi anti-inflamatuar ilaçların yardımıyla sinirleri daha fazla hasardan koruyarak tedavi edilir. Mümkünse, doktor sinir sistemindeki hasarı onarmak için ameliyat da yapacaktır.

  • Septik şok

    Enfeksiyonu tedavi etmek için doktorunuz enfeksiyon tipine bağlı olarak antibiyotik, antiviral veya antifungal reçete edebilir. Enfeksiyonun kaynağını tedavi etmek için cerrahi de yapılabilir.

Şok Komplikasyonları

Şok, mümkün olduğunca çabuk tedavi edilmezse, vücutta oksijen yoksunluğuna (hipoksi) neden olabilir. Bu elbette vücudun dokularına ve organlarına zarar vererek komplikasyonlara yol açabilir. Şoktan kaynaklanabilecek komplikasyonlardan bazıları şunlardır:

  • Böbrek, karaciğer veya kalp hasarı gibi kalıcı organ hasarı
  • Beyin hasarı
  • Kangren
  • Kalp krizi
  • Ölüm

Şok Önleme

Şok, onu tetikleyen hastalıktan kaçınılarak önlenebilir. Şoku önlemek için yapabileceğiniz bazı şeyler şunlardır:

  • Kardiyojenik şoktan kaçınmak için kalp hastalığı olan kişiler için düzenli kalp kontrolleri yapın ve düzenli olarak ilaç alın.
  • Septik şoktan kaçınmak için enfeksiyon belirtilerini olabildiğince çabuk tedavi edin.
  • Omurilik yaralanmasına bağlı nörojenik şoku önlemek için güvenli sürüş davranışı uygulayın
  • Anafilaktik şoka neden olma potansiyeline sahip ve her zaman epinefrin taşıyan alerjik tetikleyicilerin farkında olun ve bunlardan kaçının. otomatik enjektör (kalem şeklinde)

$config[zx-auto] not found$config[zx-overlay] not found