voiceoftrans.com

Hipovolemik şok, kalbin vücuda yeterince kan pompalayamaması nedeniyle büyük miktarlarda kan ve vücut sıvılarının kaybından kaynaklanan acil bir durumdur. Hipovolemik şok acil olmalı işlenen organ ve doku hasarını önlemek için.

Hipovolemik şoka genellikle kanama ve şiddetli dehidratasyon neden olur. Hipovolemik şok, kan basıncında bir düşüş, vücut sıcaklığında bir düşüş ve hızlı fakat zayıf bir nabız ile karakterize edilecektir.

Hipovolemik Şok Nedenleri

Hipovolemik şok, vücut çok fazla kan veya sıvı kaybettiğinde ortaya çıkar. Kanama dışında, bir kişi çok fazla vücut sıvısı kaybettiğinde vücutta dolaşan kan miktarı da düşebilir.

Kanamaya neden olabilecek ve hipovolemik şoku tetikleyebilecek bazı durumlar, yani:

• Geniş yırtılma
• Kırık
• Aort anevrizmasının yırtılması veya yırtılması
• Ektopik gebeliğin rüptürü veya rüptürü
• plasental abrupsiyon
• Karaciğer, dalak veya böbrek gibi organlara zarar veren yaralanmalar
• Sindirim sistemi kanaması

Kanamaya ek olarak, aşağıdaki durumlarda ortaya çıkma eğilimi gösteren şiddetli dehidrasyon nedeniyle hipovolemik şok da meydana gelebilir:

• Sürekli ishal
• Sürekli kusma
• Kapsamlı yanıklar
• Asiri terleme

Hipovolemik şok için risk faktörleri

Kanama riskini artıran bir hastalığı olan kişilerde hipovolemik şok riski vardır. Bu riski artırabilecek bazı hastalıklar ve durumlar, aort anevrizmaları gibi kalp ve kan damarı hastalıkları ve mide ülseri ve duodenum ülseri gibi sindirim sistemi bozukluklarıdır.

Ayrıca bir kişinin araba veya motosiklet kazası geçirirken, yüksekten düşerken, keskin bir cisimle bıçaklanırken yaşadığı bir yaralanma da hipovolemik şoku tetikleyebilecek kanamaya neden olma riski altındadır.

Hipovolemik Şok Belirtileri

Hipovolemik şok sırasında kalp, vücuda yeterli miktarda kan pompalayamaz. Sonuç olarak, aşağıdaki şikayetler ve belirtiler ortaya çıkacaktır:

• Zayıf
• Azalan kan basıncı (hipotansiyon)
• Akral (parmak uçları veya ayak tabanları) soğuk
• Nabız hızlı ama zayıf hissediyor
• Hızlı nefes
• Kalp atıyor
• Seyrek idrara çıkma veya hiç idrara çıkma
• Vücut sıcaklığında düşüş
• Solgun
• Endişeli, kafası karışık veya huzursuz
• Bayılma nedeniyle bilinç kaybı

Hipovolemik şokun belirti ve semptomlarının ortaya çıkması genellikle kaybedilen kan veya sıvı miktarına, tıbbi geçmişe ve önceki ilaç kullanımına bağlı olacaktır.

Derhal tedavi edilmeyen hipovolemik şok hızla kötüleşebilir. Kanamanın neden olduğu hipovolemik şok, hemorajik şok olarak da bilinir. Kaybedilen kan miktarına bağlı olarak hemorajik şok 4 aşamaya ayrılabilir, yani:

Kanama derecesi 1

Bu durumda kanama, toplam vücut kan hacminin %15'ine kadar kan kaybına neden olur. Bu durumda, genellikle dikkat edilmesi gereken herhangi bir semptom yoktur. Ancak bu aşamada bulunabilecek belirtilerden biri daha hızlı nabızdır.

2. derece kanama

Bu durumda kanama, vücuttaki toplam kan hacminin yaklaşık %15-30'u kadar kan kaybına neden olur. Bu aşamada, hızlı nabız, soğuk vücut, kaygı, hızlı nefes alma ve kan basıncında düşüş gibi belirti ve semptomlar ortaya çıkmaya başlayacaktır.

3. derece kanama

Bu aşamada kaybedilen kan hacmi, vücuttaki toplam kan hacminin yaklaşık %30-40'ı kadardır. 3. derece kanama yaşarken, hasta hızlı nabız, kan basıncında düşüş, kafa karışıklığı, huzursuzluk, idrara çıkma sıklığında azalma ve hızlı nefes alma yaşayacaktır.

Kanama derecesi 4

4. derece kanama, kaybedilen kan miktarı vücuttaki toplam kan hacminin %40'ından fazla olduğunda meydana gelir. Bu durum hızlı bir nabız ile karakterize edilir, ancak daha zayıf, daha düşük kan basıncı, bilinç kaybı, solgunluk, daha soğuk vücut ve idrar çıkışı olmaz.

4. derece kanama tehlikeli ve yaşamı tehdit eden bir durumdur.

Doktora ne zaman gitmeli

Kanamaya neden olan bir yaralanmanız veya kalıcı ishal ve kusma gibi hipovolemik şoka yol açabilecek başka bir durumunuz varsa hemen acil servise gidin. Yaralı veya ağır kanaması olan bir kişinin yanındaysanız hemen bir ambulans çağırın veya onu acil servise götürün.

Hipovolemik Şok Teşhisi

Hipovolemik şok belirtileri değişebilir. Hasta bilinç düzeyinde azalma ile gelirse veya bilincini kaybederse, solunum yollarında tıkanıklık olup olmadığını, solunum hızı, tansiyon, nabız ve vücut ısısını içeren bir muayene yapılır.

Muayeneyi yaparken, doktor hastanın durumunu stabilize etmek için ilk tedaviyi sağlayacaktır. Doktor, hastayı hastaneye getiren kişiyle de soru-cevap oturumu yapacak. Bundan sonra doktor, hipovolemik şokun nedenini belirlemek için ek testler yapacaktır. Gerçekleştirilecek test türlerinden bazıları şunlardır:

• Azalan kan sayımını doğrulamak için tam kan testi
• Böbrek ve kalp kası fonksiyonunu kontrol etmek için kan kimyası testleri
• Endoskopi, sindirim sistemini incelemek ve sindirim sisteminden kanama olup olmadığını kontrol etmek için
• Şüpheli bölgede kanama olup olmadığını doğrulamak için röntgen, ultrason veya BT taramaları ile tarama

Hipovolemik şoka iç kanama neden olabilir. Yaralanma veya gastrointestinal kanamaya ek olarak, dış gebeliğin (rahim dışındaki gebelik) yırtılması veya yırtılması da kanamaya neden olabilir. Bu hastalarda, genellikle bunu doğrulamak için bir hamilelik testi yapılacaktır.

Hipovolemik Şok Tedavisi

Hipovolemik şok acil bir durumdur. Hipovolemik şokun nedenlerinden biri yaralanma nedeniyle kanamadır. Yaralanma nedeniyle kanaması olan birini bulursanız veya yakınındaysanız hemen bir ambulans çağırın veya yakındaki birinden en yakın sağlık kuruluşuna başvurmasını isteyin.

Beklerken yapabileceğiniz birkaç şey vardır, yani:

İlk yardım

Ambulans beklerken veya hastayı acil servise getirmeden önce yapılması gereken ilk yardım şunları içerir:

• Hastanın vücudunu düz bir yüzeye yerleştirin. Mümkünse, başınız ayaklarınızdan daha aşağıda olacak şekilde bacaklarınızı yaklaşık 30 cm kaldırın.
• Baş, boyun, sırt veya bacaklarda yaralanma varsa, örneğin patlayıcı bir nesnenin yakınında hasta tehlikede değilse hastanın pozisyonunu değiştirmeyin.
• Hastanın ağzına herhangi bir sıvı koymayın ve hastanın vücuduna saplanmış bıçak veya kırık cam gibi herhangi bir şeyi çıkarmayın.
• Boşa harcanan kan hacmini en aza indirmek için kanama noktasına bir bez veya havluyla bastırın. Gerekirse, bölgeye bir bez veya havluyu sıkıca bağlayın.
• Hipotermiyi önlemek için, örneğin üzerini örterek hastanın vücut ısısını sıcak tutun.
• Boyunda veya kafada bir yaralanma varsa, hastayı ambulansa veya başka bir ulaşım aracına nakletmeden önce boynu sabitleyin.

Gelişmiş yardım

Hasta ER'ye girdikten sonra, sağlık görevlisi aşağıdakileri içeren daha fazla yardım sağlayacaktır:

• Hastalarda solunum bozukluklarını tedavi etmek için ek oksijen uygulaması veya solunum cihazı takılması
• Hastanın sıvı ve kan hacmini normal seviyelere döndürmek için intravenöz sıvıların veya kan transfüzyonlarının hızlı uygulanması
• Ameliyat, vücudun dışında veya içinde meydana gelen kanamayı durdurmak için.
• Kalbin kan pompalama yeteneğini artırmak için dobutamin, dopamin, epinefrin veya norepinefrin şeklinde ilaçlar vermek.

Hipovolemik Şok Komplikasyonları

Hipovolemik şok nedeniyle vücutta kan ve sıvı eksikliği aşağıdaki komplikasyonlara yol açabilir:

• Böbrekler veya beyin gibi organlarda hasar
• Kol ve bacaklarda kangren
• Kalp krizi

Tedavi edilmezse hipovolemik şok ölüme yol açabilir.

Hipovolemik Şokun Önlenmesi

Şiddetli kanamaya veya aşırı vücut sıvısı kaybına neden olan şeyler hemen tedavi edilirse hipovolemik şok önlenebilir. Hipovolemik şoku önlemek için yapabileceğiniz bazı şeyler şunlardır:

• Araç kullanırken veya yaralanma riski taşıyan aktiviteler yaparken kask, emniyet kemeri veya diğer güvenlik ekipmanlarını kullanın.
• Yaralı kurbanı hemen acil servise götürün.
• İshal, mide ülseri veya kanlı dışkı gibi sindirim sistemi ile ilgili sorunlarınız varsa doktorunuza danışın.
• Kalbinizi ve kan damarlarınızı sağlıklı tutun. Kalp hastalığınız varsa, doktorunuzla düzenli kontrollerinizi yaptırın.
• Kusma ve ishale bağlı dehidrasyonu önlemek için yeterli vücut sıvısı.