voiceoftrans.com

Divertikülit, özellikle kalın bağırsakta (kolon) sindirim sistemi boyunca oluşan keseler olan divertikülde meydana gelen bir iltihap veya enfeksiyondur.

Divertikül, doğumdan itibaren mevcut olan organ dokuları değildir. Divertikül genellikle 40 yaş ve üzeri kişilerde bağırsak duvarının zayıflaması nedeniyle ve sebze ve meyve gibi lifli gıdaları nadiren tüketen kişilerde oluşur.

Kalın bağırsağın duvarında divertikül oluşumu durumuna divertiküloz denir. Divertiküloz tehlikeli bir durum değildir ve çoğu durumda asemptomatiktir.

Divertikülozun aksine divertikülite genellikle şiddetli karın ağrısı, bulantı, ateş ve bağırsak alışkanlıklarında değişiklik gibi semptomlar eşlik eder.  

Divertikülit Nedenleri

Divertikül kesesi oluşumunun nedeni net olarak bilinmemektedir. Bununla birlikte, düşük lifli bir diyet, kabızlık ve obezitenin kolonda divertikül oluşumu ile ilişkili olduğu düşünülmektedir.

Sadece divertikül değil, divertikülitin nedeni de kesin olarak bilinmemektedir. Ancak bu durumun, dışkı veya sindirilmemiş gıdaların divertikül içinde sıkışması ve divertikülü tıkaması nedeniyle oluştuğu düşünülmektedir.

Tıkanma divertikülü şişirir ve kolon duvarında kolondaki bakterilerin divertiküle girmesine izin veren küçük yırtıklara neden olur. Bu, divertikülde iltihaplanma veya enfeksiyonun nedeni olduğundan şüphelenilen şeydir.  

Bunun dışında, bir kişinin divertikülitten muzdarip olma riskini artırabilecek birkaç faktör vardır, yani:

• Yaş

  Divertikülit gelişme riski yaşla birlikte artar.

• Genetik faktörler

  Asyalıların yaşadığı divertikülitin sağ tarafta daha baskın olduğu, Amerikalıların yaşadığı divertikülitin ise karnın sol tarafında daha yaygın olduğu kanıtlandığı gibi, genetik divertikülit oluşumu ile ilişkili olduğuna inanılmaktadır.

• Bazı ilaçların kullanımı

  Aspirin ve nonsteroid antiinflamatuar ilaçların düzenli kullanımı divertikülit riskini artırabilir.

• obezite

  İdeal vücut ağırlığına sahip kişilerle karşılaştırıldığında, aşırı kilolu kişilerde diverkülit riski daha yüksektir.

• Düşük lifli diyet

  Çok az lif tüketmek divertikül oluşum riskini artırmanın yanı sıra oluşan divertikülün iltihaplanma riskini de artırır.

• Sigara içmek

  Sigara içmek divertikülit riskini ve komplikasyonlarını artırabilir.

• Egzersiz eksikliği

  Seyrek egzersiz, bir kişinin divertikülit geliştirme riskini de artırabilir.

Divertikülit belirtileri

Kalın bağırsak (kolon), sıvıları emme ve ince bağırsakta sindirimden kaynaklanan gıda atıklarını işleme işlevi gören yaklaşık 1.8 metre uzunluğunda tüp şeklinde bir organdır.

Kalın bağırsağın duvarında divertikül oluştuğunda hastalar genellikle herhangi bir semptom yaşamazlar. Yalnızca belirli durumlarda, bu durum aşağıdaki gibi semptomlara neden olabilir:

• Yemekten hemen sonra veya hareket ederken kötüleşen mide ağrısı
• Kabızlık, ishal veya her ikisi
• Mide şişkinliği veya gazla dolu hissetme
• Dışkı kan içerir

Divertikül zaten iltihaplı veya enfekte ise, hasta aşağıdaki gibi divertikülit semptomları yaşayabilir:

• Ateş
• Kötüleşen ve devam eden karın ağrısı
• Mide bulantısı ve kusma
• Dışkı kan ve mukus içerir
• Rektumda kanama

Bu semptomlar birkaç gün içinde aniden veya kademeli olarak ortaya çıkabilir.  

Doktora ne zaman gitmeli

Divertiküloz veya divertikülit semptomları yaşarsanız hemen bir doktora danışın. Her iki koşulun belirtileri diğer, daha ciddi koşulların belirtilerine benzeyebilir. Bu nedenle, teşhisi doğrulamak için mümkün olduğunca erken bir muayene yapılması tavsiye edilir.  

Divertikülit Teşhisi

Doktor tarafından divertikülit teşhisi için atılan ilk adım, tıbbi geçmişinizi, yaşadığınız semptomları ve şu anda almakta olduğunuz ilaçları kontrol etmektir.

Bundan sonra doktor, karın boşluğundaki iltihap veya enfeksiyonun yerini tespit etmek için özellikle hastanın karnını inceleyerek fizik muayene yapacaktır. Enflamasyonun yeri, mideye basıldığında ağrının ortaya çıkmasıyla tespit edilebilir.

Doktor ayrıca rektumda kanama, ağrı, pıhtı veya başka bozukluklar olup olmadığını görmek için dijital rektal muayene yapacaktır.

Teşhisi daha doğru yapmak için doktor, aşağıdakiler gibi ek muayeneler yapabilir:

• kan testi

  Hastanın kolonunda enfeksiyon veya kanamayı tespit etmek için kan testleri ve karın ağrısının karaciğer bozukluğundan kaynaklanıp kaynaklanmadığını anlamak için karaciğer fonksiyon testleri yapılır.

• idrar tahlili

  İdrar yolundaki bir enfeksiyonun neden olduğu karın ağrısının olası nedenlerini dışlamak için bir idrar testi yapılır.

• Hamilelik testi

  Kadın hastaların yaşadığı karın ağrısının hamilelikten kaynaklanmadığından emin olmak için hamilelik testleri yapılır.

• Dışkı örneğinde gizli kan testi

  Bu test, hastanın dışkısının kan içerip içermediğini kontrol etmek için yapılır.

• CT tarama

  İltihaplı veya enfekte keseleri ayrıntılı olarak bulmak ve tanıyı doğrulamak için bir BT taraması yapılır. Bu test ayrıca divertikülitin şiddetini de gösterebilir.

Divertikülün yırtılması veya yırtılması riski nedeniyle divertikül iltihaplı olduğunda kolonoskopi önerilmez. Doktor divertikülü iltihaplı olmadığında değerlendirmek istediğinde veya doktor kolonda bir tümörden şüphelendiğinde kolonoskopi yapılır.

Divertikülit Tedavisi

Verilen tedavi, hastanın yaşadığı divertikülitin şiddetine göre ayarlanır. Hastanın hafif semptomları varsa ve herhangi bir komplikasyon belirtisi yoksa tedavi şunları içerebilir:

• İlaçlar

  Doktor parasetamol gibi ağrı kesiciler verebilir ve gerekirse enfeksiyon tedavisi için antibiyotik de reçete edebilir.

• Sıvılardan zengin beslenin ve katı gıdalardan kaçının

  Bu diyet ağrı geçene kadar yapılır. Ağrı geçtiğinde yavaş yavaş diyete katı gıdalar ekleyin.

Semptomların kötüleştiği hissedilirse veya divertikülit komplikasyonlara neden olduysa, hastanın bir hastanede doktor tedavisi görmesi gerekir. Yapılabilecek işlemler şunları içerir:

1. Sıvıların infüzyonu ve beslenme

Besinler ve sıvılar bağırsakları dinlendirmek için IV yoluyla verilecektir.

2. Enjekte edilebilir antibiyotikler

Enfeksiyonu tedavi etmek için doktorlar enjeksiyon antibiyotikleri verebilir. Amoksisilin ve metronidazol gibi divertiküliti tedavi etmek için sıklıkla çeşitli antibiyotik türleri kullanılır.

3. Mideye tüp takılması (NGT)

Mide içine bir tüpün yerleştirilmesi mide içeriğini boşaltmayı amaçlar.

4. İğne ile Drenaj

Divertikülde apse oluşmuşsa, irin (apse) boşaltılması için BT taraması veya endoskop yardımıyla karın içine özel bir iğne sokulacaktır.    

5. Operasyon

Cerrahi prosedürler, bağışıklık sistemi zayıflamış, tekrarlayan divertiküliti olan veya komplikasyonları olan hastalarda cerrahlar tarafından gerçekleştirilir. Divertiküliti tedavi etmek için 2 tip cerrahi prosedür vardır, yani:

• Bağırsak rezeksiyonu ve anastomoz

  Bağırsağın iltihaplı kısmının çıkarılması ve bağırsağın sağlıklı bir bölümüne yeniden takılması (anastomoz) ile gerçekleştirilen cerrahi işlem.

• Kolostomi ile bağırsak rezeksiyonu

  Enflamasyon alanı yeterince büyükse, kolon ve rektumun bağlanması zor olacaktır, o zaman doktor bir kolostomi prosedürü uygulayacaktır. İltihaplı bağırsak çıkarıldıktan sonra, kişinin anüsten dışkılamaması için dışkıyı geçici olarak çıkarmak için karın duvarında bir delik açılacaktır.  

Divertikülit komplikasyonları

Divertikülit ciddi ve hatta potansiyel olarak yaşamı tehdit eden komplikasyonlara neden olabilir. Aşağıdakiler de dahil olmak üzere ortaya çıkabilecek çeşitli komplikasyon türleri:

• Divertikülde bir irin topluluğu oluştuğunda apse
• Kalın bağırsak ile mesane, vajina veya ince bağırsak arasında anormal bir kanal oluştuğunda ortaya çıkan fistül
• Kalın bağırsağın daralması olan bağırsak tıkanıklığı
• Karın boşluğunda iltihaplı veya enfeksiyöz bir durum olan perforasyon ve peritonit (peritonit)
• Divertikül yakınında patlayan küçük kan damarları nedeniyle sürekli rektal kanama

Divertikülit Önleme

Diverküliti tamamen önlemenin bilinen bir yolu yoktur. Bununla birlikte, bu durumu geliştirme riskini azaltmak için yapılabilecek birkaç yol vardır, yani:

• Yüksek lifli gıdaların tüketimi

  Yüksek lifli gıdalar, ince bağırsaktan gıda atıklarını yumuşatmak için faydalıdır, böylece kolonun onu işlemek için çok çalışması gerekmez. Tam tahıllar da dahil olmak üzere çeşitli yüksek lifli gıdalar, yulaf ezmesi, sebzeler ve meyveler.

• Daha fazla su iç

  Fiber, suyu emerek çalışır. Vücut tarafından emilenleri yerine koymak için sıvı tüketimi yeterli değilse, kabızlık oluşabilir.

• Düzenli egzersiz yapın

  Egzersiz, bağırsak fonksiyonunun korunmasına ve kolondaki basıncın azaltılmasına yardımcı olabilir. Her gün düzenli olarak en az 30 dakika egzersiz yapın.

• Sigara içme

  Sigara içmek divertikülit ve diğer çeşitli sağlık sorunları riskini artırabilir.